My problem with Mother Teresa’s canonization

Mother Teresa of kolkata

Today, Pope Francis declared Mother Teresa a saint. This naturally resulted in a flood of praise and criticism on social media. Contrary to the respectful tweet from the Prime Minister on the occasion, his supporters were NOT happy. They were critics of this step. In their eyes, she is fraudulent, and worst of all, she engaged in conversions (the prime majority fundamentalist objection to religious minority figures in India).

Those who admired Saint Teresa (must get used to not calling her Mother Teresa now) had their own reasons to cheer the long awaited development. In their eyes, her service to the poor and ill made her deserving of respect. Incidentally, this is something nurses in hospitals do routinely and get far less money for it than Mother Teresa got in donations for her cause. Nor do the see the service as a part of promoting their cause. Which does not negate the fact that she did serve like countless other organizations and people dedicated to service. Baba Amte, for example.

I don’t have a problem with religious conversions. In fact, I have often said in the past that the poor must be allowed to change religion as often as they wish and religious organizations wanting to increase numbers for their religion should be encouraged to pay them to convert and/or stay in the religion. This beats a lot of hatred and violence in the name of religion and would probably do something constructive for a change.

While there are disturbing questions about Mother Teresa’s ethics raised separately by several people, I think no one is perfect and if she had rendered significant service to mankind, it stands independent of criticism in other areas. Today is not necessarily a day for deliberate drawing out of every flaw, real or perceived that she had. In my view, regardless of the questions raised about her, her influence and role model for people was almost entirely one of service – which is not a bad thing.

My problem is with “Saint” and “miracles” that are required to declare a saint. The two “miracles” that proved her a saint were serious medical conditions that got “miraculously” cured by praying to her. To become a saint, the miracles have to be “scientifically inexplicable”. However let us not underestimate the refusal of a mind to understand explanations, which are inconvenient to what is desired. These “miracles” have been robustly contested by rationalists and doctors. I will not get into them here, because this article is not about the miracles either – even if inexplicable healings happened.

Hospitals, the world over are replete with stories of “miraculous recoveries” that doctors have no explanations for beyond having tried their best, and yet no one has bothered to declare them places of supernatural occurrence. Sachin Kalbag, the editor of Mid-Day The Hindu, recently had a close brush with death and “miraculously” survived.┬аHis post delves beautifully into his contemplations on divine intervention as several unlikely coincidences happened that improved his chances of survival.

If a person who prayed to Mother Teresa made a miraculous recovery and a hundred who prayed to her did not, why is only one of them proof of a miracle?┬аThis was a woman routinely surrounded┬аby the sick and dying, for whom she offered care (including medical) for decades and yet such a motivated effort found two miracles. After she died. What about the many who died? Are they proof of her NOT being inclined to save people more than inclined? Could it be that miracles started happening once her influence was gone from the world? What if someone had a freak road accident and died after meeting her? Would she be declared a malicious entity?

Selective vision is a wonderful, perception affirming thing. We see what we are looking for. You see cures in a hospital, miracles in a place of worship Even if 2000 people made unexpected recoveries in a hospital while only 2 did in the saint’s worship.

 

India is a country prone to belief in the supernatural. Partly because of a rich mythology, but largely because belief is the only thing a lot of people can afford when faced with very expensive needs, wants and problems.┬аAnd yet, praying to Mother Teresa is NOT an appropriate course of action if you are diagnosed with a tumor or brain abscesses.

“Saint Teresa” is not about ill people finding care in her organization, or poor and ill people finding free treatment in her memory, it is about ill people being saved by praying to her.┬аThis is my problem.

For anyone living in India, miraculous cures are nothing new. Loads of Hindi films have them, usually when the villain is wiping the floor with the hero and just before the climax. Every family has a deity or three (or a more modern guru or mata they find) to pray to when things go wrong. From Baba Ramdev curing homosexuality to homeopathy curing cancer. From quacks taking people off necessary drugs because they “conflict” with their treatment to “faith healing” events in various churches. “Miracle cures” are a staple in India. There is nothing new about them. Why two miracles make a saint should be a question that even the most gullible believer in miracle cures must ask.

Does the canonization of Mother Teresa to Saint Teresa over two piddly miracles mean that the church admits that the countless faith healing events churning out “miracle cures” every week are bogus? I do hope so. It is overdue.

~*~*~*~*~*~*~*~*~*~*~

I had felt compelled to meet┬аNarendra Dabholkar once, after knowing his views for years. I liked what he was doing. What he said. I agreed with his views about the dangers of superstition. We had a long talk, and he suggested that I become a member of their organization. I was ambiguous. I had a baby who was quite young. I had things I was doing. Not really time enough┬аto get into stuff like that you know, I, who was writing an average of three posts a week on this blog (but not about rationalism), told the chap who quit his medical practice for such “stuff” because he had the foresight to see how the erosion of reason ruined us as a whole. I myself had a live and let live approach, even though I understood what he did, to debunk superstition and spread awareness of rationalism was necessary work. I participated in religious ceremonies though I thought they were bullshit and ineffective for whatever claimed purpose they were being conducted. I listened to people talk about various miracle workers while making no effort to encourage them to think things through.

“What is the harm?”┬аI thought. People believed whatever would bring them solace. I remained in touch with ANS (Andhashraddha Nirmulan Samiti) articles and news though I didn’t interact with them much. I liked what they had to say, but I wasn’t “active” about my rationalism. Then, one day, I was numb. Reading news of Dabholkar being shot dead. Reading countless people on social media share his work, his views. I was one of them. I remembered his patient, extremely reasonable manner of explaining things.┬аHe was dead. What a waste. There are very grudging token attempts to nail his murderers. No real will behind them. Who would offend bastions of BELIEF? What was “justice” anyway? How could punishing a person or five compensate for the loss to people at large?

“There is real harm.”┬аIt was an expensive lesson. The silence of those who didn’t bother to work for necessary change, who didn’t want the inconvenience of offending people is what made sitting ducks of those who were doing good work. Pick off the voices, and silence dissent.

Belief in superstition is not just about faith, it is about controlling the gullible and it has a dark underbelly. The pretty side is where countless people find hope, as they look at a few well publicized miracles and play an emotional lottery hoping for a similar result, taking it as “luck” when the expected result doesn’t happen. The dark side is what happens to those who say “The Emperor has no clothes”. And Narendra Dabholkar is hardly the only one to face the ire of religious fanatics for trying to bring a voice of sanity.

Before someone says that it is the Hindu fanatics who killed Dabholkar, let me remind you of Sanal Edamaruku, an Indian rationalist who had to flee the country for the crime of debunking a “miracle”.┬а

This isn’t ┬аmatter of being polite and not insulting someone who did “good work”, it is a matter of actively speaking up against wholesale encouragement to believe in the irrational, to stand up and be among the number of people who have a problem with the promotion of such beliefs, before the few who do it remain the standing ducks to be picked off one by one, like Dabholkar was, Pansare was, and open threats could be issued…. while the rest pretend to believe in rational thought but choose polite evasions and be “goody goody” rather than look bad disagreeing about “respect” of a “good person”.

You may afford to think that oh, you like Mother Teresa, therefore you will not look too closely at why she is being called a saint. Today is your day off for skeptical enquiry because it is a special absurd occasion. After all, in this world of selfish people, is it not a miracle someone wants to help people at all? You may afford to encourage a view that helping those in need is something only a saint is capable of (and thus exempt yourselves from having to do anything). You may say, oh it is a pity that people who question superstition get murdered and I promise to be extra skeptical tomorrow. I was like that. I learned my lesson with Dabholkar’s murder. It is one I won’t forget in a hurry.

Respecting selfless service ought to be good enough for you to not be required to defend the absurd either.

Update: A lot of people have commented on Twitter that the miracles were a formality and the recognition is for her work. Personally, I think the recognition is more about the church having people of worship native to India, so that more people are interested. It is a huge market, you know? But all that apart, there was nothing wrong with respecting Mother Teresa, or declaring her a Saint without the miracles too. Contrary to the belief of the few “rationalists” clinging desperately to this belief of the miracles being a formality, you┬аhave the usually sane Outlook Magazine reporting on how the devout still feel her presence, etc. Let us not even pretend that the “devout” don’t pray to saints to solve problems. Not even you are that gullible.

(Visited 276 times, 1 visits today)

10 thoughts on “My problem with Mother Teresa’s canonization”

  1. Kudos. Brilliantly incisive. Especially this para: “If a person who prayed to Mother Teresa made a miraculous recovery and a hundred who prayed to her did not, why is only one of them proof of a miracle? This was a woman routinely surrounded by the sick and dying, for whom she offered care (including medical) for decades and yet such a motivated effort found two miracles. After she died. What about the many who died? Are they proof of her NOT being inclined to save people more than inclined? Could it be that miracles started happening once her influence was gone from the world? What if someone had a freak road accident and died after meeting her? Would she be declared a malicious entity?”

  2. The intellectuals have the tendency to complicate issues with their knowledge which is as such limited but considered by themselves and society as unlimited. In every area there is so much depth of facts and information that to understand right and wrong abundant wisdom is needed. Even then how perfect is the thoughts, God only knows.
    Giving the sainthood to Mother is as a result of brain storming at the highest possible level. If their decision is to give her status of saint probably that is what we deserve. There will obviously be several factors considered.
    Even if God come down and do some thing, we with our imperfections will be capable of finding faults. Jesus Himself had to face it and he was crucified by the intellectuals. Any one close to perfection will not be spared by this imperfect world. There will be arguments equating them with the worst in society. Such persons presence in the society will be a uncomfortable for many. No wonder if he will be hanged. There will be many critics who will talk negative of mother since for their own comfort her work work was an hindrance. This approach will not bring down the status of Great people. They have a role assigned by God and they will play their role well by which several others who are destined to get peace,happiness and salvation will get. God has a purpose with every one and with every incident. Better submit to Him for ever lasting peace.
    It will be the effort of any one experiencing happiness and peace with a way of life he or she follows he would like to show others the path leading to such happiness and peace if he loves others.If he doesn’t do it he is not honest to the other person. Just because some one calls it conversion in the negative sense such efforts and advises shouldn’t stop. But conversion by force is unacceptable and there is known that there is no possibility of Mother having adopted such approaches. At this proud moment for our country when the whole world is celebrating, let us not become so negative to a person who is known to have done only good for the humanity.

  3. Just to add to my comment – Albania was and continues to remain one of the poorest countries in Europe. Yet, if Mother Teresa chose to serve the impoverished of India instead of her own country where Islam predominates, is it not sufficient reason to believe that her attraction towards India was obviously our colonial inhibition and an accommodating Faith?

  4. I agree. To glorify somebody to sainthood needs more than a miracle to justify. With a mere couple of unsubstantiated and perhaps manufactured miracle incidents, the Church has does its part of social engineering very well. The news of not the sainthood, but the miracle aspect would spread like wildfire amongst the down trodden who would too, recklessly pray to Mother Teresa for redemption from their miserable plight. This is and was the agenda of the Church – and they have more or less achieved it with grandeur. I recall reading that Mother Teresa in an interview with one Christopher Hitchens had said “”There is something beautiful in seeing the poor accept their lot, to suffer it like Christ’s Passion. The world would gain much from their suffering””!! This is perverse and beastly logic by any human standards. As the historian, Vijay Prahlad dubbed – **the quintessential image of the white woman in the colonies, working to save the dark bodies from their own temptations and failures** sits well with this racist colonialist more and a saint less. India was, like the plenty others who abused her historically, safe haven for a Nun coming from a predominantly muslim majority country where Orthodox Christianity was a mere 20% during her times. It is only logical to mull over the fact that what she failed or did not attempt to do in Albania was successfully achieved in India whose colonial mindset and endearment to a *White* facilitated Mother Teresa utmost. Will I vilify her – NO! Will I glorify her – it is a NO too!

  5. My Grandmother some 15 years ago (Then about 80 years of age) was diagonised of Cancer and was given 6 months of survival. She is still alive and healthy. She took no formal medication for cancer. This is an unexplained thing. However my question if she claims to have worshipped XYZ, can we call that a miracle in favor of XYZ. Medical science is not perfect and there are cases that get cured against medical opinion or reasoning. So calling it a Miracle on account of worshipping XYZ does not sound a rational thing to do.

  6. “рдорджрд░ рддреЗрд░реЗрд╕рд╛рдВрдЪреЗ рд╕рдВрддрдкрдж”
    рд╕рдордЬрд╛ рдорд▓рд╛ рдПрдЦрд╛рджрд╛ рдЧрдВрднреАрд░ рдЖрдЬрд╛рд░ рдЭрд╛рд▓рд╛рдп. рдпрд╛ рдЖрдЬрд╛рд░рд╛рддреВрди рдХрд╛рд╣реА рджрд┐рд╡рд╕рд╛рдВрдиреА рдореА рдмрд░рд╛ рдЭрд╛рд▓реЛ. рдкрдг рдорд▓рд╛ рдЬреЗ рдирд╡рдВ рдЖрдпреБрд╖реНрдп рдорд┐рд│рд╛рд▓рдВрдп рддреЗ рдбреЙрдХреНрдЯрд░рд╛рдВрдЪреНрдпрд╛ рдФрд╖рдзреЛрдкрдЪрд╛рд░рд╛рдореБрд│реЗ рдирд╛рд╣реА рддрд░ рдПрдЦрд╛рджреНрдпрд╛ рд╕рд╛рдзреВрдЪреНрдпрд╛ рдЖрд╢рд┐рд░реНрд╡рд╛рджрд╛рдореБрд│реЗ рдХрд┐рдВрд╡рд╛ рддреНрдпрд╛рдВрдиреА рджрд┐рд▓реЗрд▓реНрдпрд╛ рджреГрд╖реНрдЯрд╛рдВрддрд╛рдореБрд│реЗ рдорд┐рд│рд╛рд▓рдВрдп рдЕрд╕рдВ рдореА рдЬрдЧрд╛рд▓рд╛ рдУрд░рдбреВрди рд╕рд╛рдВрдЧреВ рд▓рд╛рдЧрд▓реЛ рддрд░ рдЕрдЧрджреА рд╕рдорд╛рдиреНрдп рдмреБрджреНрдзреА рдЕрд╕рд▓реЗрд▓реНрдпрд╛ рд╡реНрдпрдХреНрддреАрдВрдЪреНрдпрд╛ рдордирд╛рддрд╣реА рдХреЛрдгрддреЗ рд╡рд┐рдЪрд╛рд░ рдпреЗрддреАрд▓ 1) рдореА рдерд╛рдкрд╛ рдорд╛рд░рддреЛрдп 2) рдорд▓рд╛ рддреНрдпрд╛ рд╕рд╛рдзреВрдирдВ рд╣рд┐рдкреНрдиреЛрд╛рдЯрд╛рдИрдЬ рдХреЗрд▓рдВрдп рей) рдЖрдЬрд╛рдкрдгрд╛рддреВрди рдЙрдард▓реНрдпрд╛рдирдВрддрд░ рдорд╛рдЭреНрдпрд╛ рдордирд╛рд╡рд░ рдХрд╛рд╣реА рддрд░реА рдкрд░рд┐рдгрд╛рдо рдЭрд╛рд▓рд╛рдп. рддреНрдпрд╛рдореБрд│реЗ рдЖрддрд╛ рдорд▓рд╛ рд╡реЗрдбреНрдпрд╛рдВрдЪреНрдпрд╛ рд╣реЙрд╕реНрдкрд┐рдЯрд▓рдордзреНрдпреЗ рджрд╛рдЦрд▓ рдХрд░рдгреНрдпрд╛рдЪреА рдЧрд░рдЬ рдЖрд╣реЗ. рдЕрд░реНрдерд╛рдд рдореА рд╕рд╛рдзреВрдЪрд╛ рджрд╛рдЦрд▓рд╛ рджреЗрдд рдЕрд╕рд▓реНрдпрд╛рдореБрд│реЗ рдорд▓рд╛ рдмрд░реА рдХрд░рдгрд╛рд░реА рд╡реНрдпрдХреНрддреА рд╣реА рдореБрд╕рд▓рдорд╛рди рдХрд┐рдВрд╡рд╛ рдЦреНрд░рд┐рд╢реНрдЪрди рдирд╛рд╣реА рддрд░ рддреА рд╣рд┐рдВрджреВ рдЖрд╣реЗ рд╣реЗ рдЙрдШрдб рдЖрд╣реЗ. рддреНрдпрд╛рдореБрд│реЗ ‘рд╡рд┐рд╡реЗрдХрд╛рдЪрд╛ рдЬрд╛рдЧрд░’ рдХрд░рдгрд╛рд░реА рддрдорд╛рдо рдореЗрдгрдмрддреНрддреА рдмреНрд░рд┐рдЧреЗрдб рдЬрд╛рдЧреА рд╣реЛрдИрд▓. рдирд┐рд╖реЗрдз рдореЛрд░реНрдЪрд╛, рдПрдХ рджрд┐рд╡рд╕рд╛рдЪрд╛ рдЙрдкрд╡рд╛рд╕, рдкреНрд░рд╛рдИрдо рдЯрд╛рдИрдорд╡рд░ рдЪрд░реНрдЪрд╛ рд╣реЛрдКрди рдореА рдЖрдЬрд╛рд░рдкрдгрд╛рддреВрди рдмрд░рдВ рдЭрд╛рд▓реНрдпрд╛рд╡рд░ рд╡реНрдпрдХреНрдд рдХреЗрд▓реЗрд▓реА рднрд╛рд╡рдирд╛ рдореНрд╣рдгрдЬреЗ рджреЗрд╢рд╛рдЪреНрдпрд╛ рдзрд░реНрдордирд┐рд░рдкреЗрдХреНрд╖ рдкреНрд░рддрд┐рдореЗрд▓рд╛ рддрдбрд╛ рдЕрд╕реВрди рддреНрдпрд╛рдореБрд│реЗ рдкрдВрдбрд┐рдд рдиреЗрд╣рд░реБрдВрдиреА рдЬреЛ рд▓реЛрдХрд╢рд╛рд╣реАрдЪрд╛ рдкрд╛рдпрд╛ рд░рдЪрд▓рд╛рдп. рддреНрдпрд╛рд▓рд╛ рдзреЛрдХрд╛ рдирд┐рд░реНрдорд╛рдг рдЭрд╛рд▓рд╛рдп. рдЕрд╢рд╛ рдкреНрд░рдХрд╛рд░рдЪреА рдкреНрд░рд╡реГрддреНрддреА рд╡рд╛рдврдгрдВ рд╣реА рджреЗрд╢рд╛рдкреБрдврдЪреА рд╕рд░реНрд╡рд╛рдд рдЪрд┐рдВрддреЗрдЪреА рдмрд╛рдм рдЖрд╣реЗ рдпрд╛ рдирд┐рд╖реНрдХрд░реНрд╖рд╛рд╡рд░ рдмрд╣реБрддреЗрдХ рдкреНрд░рд╛рдИрдо рдЯрд╛рдИрдо рдЪрд░реНрдЪрд╛рдВрдЪрдВ рдЖрдгрд┐ рд╕реНрддрдВрднрд▓реЗрдЦрдХрд╛рдВрдЪрдВ рдПрдХрдордд рд╣реЛрдИрд▓.
    рдкрд╢реНрдЪрд┐рдо рдмрдВрдЧрд╛рд▓рдордзреНрдпреЗ рд░рд╛рд╣рдгрд╛-рдпрд╛ рдореЛрдирд┐рдХрд╛ рдмреЗрд╕рд░рд╛ рдпрд╛ рдЖрджрд┐рд╡рд╛рд╕реА рдЦреНрд░рд┐рд╢реНрдЪрди рдорд╣рд┐рд▓реЗрд▓рд╛ рдЯреАрдмреА рдЖрдгрд┐ рдкреЛрдЯрд╛рдордзреНрдпреЗ рдЯреНрдпреБрдорд░ рдЭрд╛рд▓рд╛ рд╣реЛрддрд╛. рдмреЗрд▓реВрд░рдШрд╛рдЯрдордзрд▓реНрдпрд╛ рд╕рд░рдХрд╛рд░реА рд╣реЙрд╕реНрдкрд┐рдЯрд▓рдордзреНрдпреЗ рдЙрдкрдЪрд╛рд░ рд╕реБрд░реБ рд╣реЛрддреЗ. рдпрд╛ рд╣реЙрд╕реНрдкрд┐рдЯрд▓рдордзрд▓реЗ рдбреЙ. рд░рдВрдЬрди рдореБрд╕реНрддрдлрд╛ рддреНрдпрд╛рдВрдЪреНрдпрд╛рд╡рд░ рдЙрдкрдЪрд╛рд░ рдХрд░рдд рд╣реЛрддреЗ. рдбреЙ. рдореБрд╕реНрддрдлрд╛ рдпрд╛рдВрдЪреНрдпрд╛ рдЙрдкрдЪрд╛рд░рд╛рдЪрд╛ рдореЛрдирд┐рдХрд╛ рдпрд╛рдВрдирд╛ рдлрд╛рдпрджрд╛ рд╣реЛрдд рд╣реЛрддрд╛. рддреНрдпрд╛рдВрдЪрд╛ рдЖрдЬрд╛рд░ рдмрд░рд╛ рд╣реЛрдгреНрдпрд╛рдЪреНрдпрд╛ рдЯрдкреНрдкреНрдпрд╛рд╡рд░ рдЖрд▓рд╛ рдЕрд╕рддрд╛рдирд╛ рдЕрдЪрд╛рдирдХ рдПрдХреЗрджрд┐рд╡рд╢реА рдЕрдЪрдирд╛рдХ рд▓реЙрдХреЗрдЯрдордзреНрдпреЗ рдорджрд░ рддреЗрд░реЗрд╕рд╛ рдпрд╛рдВрдЪрдВ рдЪрд┐рддреНрд░ рджрд┐рд╕рд▓рдВ рдЖрдгрд┐ рддреНрдпрд╛рдВрдЪрд╛ рдЯреНрдпреБрдорд░ рдкреВрд░реНрдгрдкрдгреЗ рдмрд░рд╛ рдЭрд╛рд▓рд╛. рд╡реНрд╣реЕрдЯрд┐рдХрди рдЪрд░реНрдЪрд▓рд╛ рдорджрд░ рддреЗрд░реЗрд╕рд╛ рдпрд╛рдВрдирд╛ рд╕рдВрддрдкрдж рджреЗрдгреНрдпрд╛рд╕рд╛рдареА рд╣рд╛ рджрд╛рд╡рд╛ рдореНрд╣рдгрдЬреЗ рдЖрдпрддрдВ рдХреЛрд▓рд┐рдд рдорд┐рд│рд╛рд▓рдВ. рдореЛрдирд┐рдХрд╛ рдпрд╛рдВрдЪреНрдпрд╛рд╡рд░ рдЙрдкрдЪрд╛рд░ рдХрд░рдгрд╛рд▒реНрдпрд╛ рдбреЙрдХреНрдЯрд░ рдореБрд╕реНрддрдлрд╛ рдпрд╛рдВрдЪрдВ рдордд рдХрд╛рдп рдЖрд╣реЗ рд╣реЗ рд╡рд┐рдЪрд╛рд░рд╛рдд рдШреНрдпрд╛рд╡рдВ рдЕрд╕рдВ рддреНрдпрд╛рдВрдирд╛ рд╡рд╛рдЯрд▓рдВ рдирд╛рд╣реАрдЪ. рдЬреНрдпрд╛ рдорджрд░ рддреЗрд░реЗрд╕рд╛рдВрдирд╛ рдЖрдкрд▓реЗ рдЖрдЬрд╛рд░ рдмрд░реЗ рдХрд░рдгреНрдпрд╛рд╕рд╛рдареА рдХреЕрд▓рд┐рдлреЛрд░реНрдирд┐рдпрд╛рддрд▓реНрдпрд╛ рд╣реЙрд╕реНрдкрд┐рдЯрд▓рдордзреНрдпреЗ рдЬрд╛рдКрди рдЙрдкрдЪрд╛рд░ рдШреНрдпрд╛рд╡реЗ рд▓рд╛рдЧрдд рдЕрд╕рдд рддреНрдпрд╛ рдорджрд░ рддреЗрд░реЗрд╕рд╛рдВрдЪрд╛ рдиреБрд╕рддрд╛ рдлреЛрдЯреЛ рдореЛрдирд┐рдХрд╛рдВрдЪрд╛ рдЖрдЬрд╛рд░ рдмрд░рд╛ рдЭрд╛рд▓рд╛ рд╣реЗ рд╡реНрд╣реЕрдЯрд┐рдХрдирд▓рд╛ рдкрдЯрд▓рдВ рдЖрдгрд┐ рдЬрдЧрд╛рдирдВрд╣реА рддреЗ рд╡рд┐рдирд╛рддрдХреНрд░рд╛рд░ рдорд╛рдиреНрдп рдХреЗрд▓рдВрдп.
    рдЧреЛрд░рдЧрд░рд┐рдмрд╛рдВрдЪреНрдпрд╛ рд╡реЗрджрдирд╛рдВрдореБрд│реЗ рдХрд│рд╡рд│рдгрд╛рд▒реНрдпрд╛ рддреНрдпрд╛рдВрдЪреНрдпрд╛ рдЪреЗрд╣рд▒реНрдпрд╛рд╡рд░реБрди рдорд╛рдпреЗрдЪрд╛ рд╣рд╛рдд рдлрд┐рд░рд╡рдгрд╛рд▒реНрдпрд╛ рдорджрд░ рддреЗрд░реЗрд╕рд╛ рдпрд╛ рдЧрд░рд┐рдВрдмрд╛рдЪреНрдпрд╛ рдирд╛рд╣реА рддрд░ рдЧрд░реАрдмреАрдЪреНрдпрд╛ рдореИрддреНрд░рд┐рдг рд╣реЛрддреНрдпрд╛. рдЧрд░рд┐рдмреА, рдЖрдЬрд╛рд░рдкрдг, рдЙрдкрд╛рд╕рдорд╛рд░ рдпрд╛ рджреЗрд╡рд╛рдирдВ рднреЗрдЯ рджрд┐рд▓реЗрд▓реНрдпрд╛ рдЧреЛрд╖реНрдЯреА рдЖрд╣реЗрдд рдЕрд╕рдВ рддреНрдпрд╛ рдорд╛рдирдд. рддреНрдпрд╛рдВрдЪреНрдпрд╛ рд╕рдВрд╕реНрдереЗрд▓рд╛ рдпрд╛ рдЧрд░рд┐рдмреАрдЪреНрдпрд╛ рдирд┐рд░реНрдореБрд▓рдирд╛рд╕рд╛реАрдареА рдЕрдмреНрдЬрд╛рд╡рдзреА рдбреЙрд▓рд░реНрд╕рдордзреНрдпреЗ рдорджрдд рдорд┐рд│рдд рдЕрд╕реЗ рдкрдг рддреНрдпрд╛рдВрдЪреА рд╣реЙрд╕реНрдкрд┐рдЯрд▓ рд╣реЗ рдЕрд╕реНрд╡рдЪреНрдЫрддреЗрдЪрдВ рдЖрдЧрд╛рд░ рд╣реЛрддрдВ. рдореБрд│рдЪреЗ рдХреЛрд▓рдХрд╛рддрд╛рдЪреЗ рдкрдг рдЖрддрд╛ рд▓рдВрдбрдирдордзреНрдпреЗ рдЕрд╕рд▓реЗрд▓реЗ рдбреЙ. рдЕрд░реБрдк рдЪрдЯрд░реНрдЬреА рдпрд╛рдВрдиреА ‘рдж рдлрд╛рдпрдирд▓ рд╡реНрд╣рд░реНрдбрд┐рдХреНрдЯ’ рд╣реЗ рдкреБрд╕реНрддрдХ рддреЗрд░реЗрд╕рд╛ рдпрд╛рдВрдЪреНрдпрд╛ рдХрд╛рд░реНрдпрд╛рд╡рд░ рд▓рд┐рд╣рд▓рдВрдп. рдпрд╛ рдкреБрд╕реНрддрдХрд╛рдд рддреНрдпрд╛рдВрдиреА рдмреНрд░рд┐рдЯрдирдордзрд▓рдВ рдкреНрд░рд╕рд┐рджреНрдз рдореЗрдбрд┐рдХрд▓ рдЬрд░реНрдирд▓ рд▓рд╛рд╕реЗрдВрдЯрдЪреЗ рд╕рдВрдкрд╛рджрдХ рдбреЙ. рд░реЙрдмрд┐рди рдлреЙрдХреНрд╕ рдпрд╛рдВрдиреА 1991 рдордзреНрдпреЗ рддреЗрд░реЗрд╕рд╛ рдпрд╛рдВрдЪреНрдпрд╛ рдЪреЕрд░рд┐рдЯреА рд╣реЙрд╕реНрдкрд┐рдЯрд▓рдЪрд╛ рджреМрд░рд╛ рдХреЗрд▓рд╛ рддреЛ рдкреНрд░рд╕рдВрдЧ рд╕рд╛рдВрдЧрд┐рддрд▓рд╛рдп. рдпрд╛ рджреМрд▒реНрдпрд╛рдд рдбреЙ. рдлреЙрдХреНрд╕ рдпрд╛рдВрдирд╛ рдЕрдиреЗрдХ рдзрдХреНрдХрд╛рджрд╛рдпрдХ рдЖрдгрд┐ рддрд┐рддрдХреНрдпрд╛рдЪ рд╕рдВрддрд╛рдкрдЬрдирдХ рдЧреЛрд╖реНрдЯреА рд╕рдордЬрд▓реНрдпрд╛.рдпрд╛ рд╣реЙрд╕реНрдкрд┐рдЯрд▓рдордзреНрдпреЗ рд╕рд╛рдзреА рд╡реЗрджрдирд╛рдХреНрд╖рдо рдФрд╖рдзрдВ рдирд╡реНрд╣рддреА.
    рд╕реБрдпрд╛рдВрдЪрд╛ рд╡рд╛рдкрд░ рдХрд╕рд╛рд╣реА рдХреЗрд▓рд╛ рдЬрд╛рдпрдЪрд╛ рдЕрдЧрджреА рдЧрдВрднреАрд░ рдЖрдЬрд╛рд░рд╛рдВрдиреА рддреНрд░рд╕реНрдд рдЕрд╕рд▓реЗрд▓реНрдпрд╛ рд░реБрдЧреНрдгрд╛рдВрдирд╛рд╣реА рд╣реЙрд╕реНрдкрд┐рдЯрд▓рдордзреНрдпреЗ рдиреЗрд▓рдВ рдЬрд╛рдпрдЪрдВ рдирд╛рд╣реА. рдХреЕрдиреНрд╕рд░рдЪреНрдпрд╛ рд░реБрдЧреНрдгрд╛рдВрдирд╛рд╣реА рдЕреЕрд╕реНрдкрд┐рд░рд┐рди рд╕рд╛рд░рдЦреА рдбреЛрдХреЗрджреБрдЦреАрдЪреА рдЧреЛрд│реА рджрд┐рд▓реА рдЬрд╛рдд рдЕрд╕реЗ.рдпреЗрд╢реВ рдЦреНрд░рд┐рд╕реНрддрд╛рдВрдиреА рдорд░рддрд╛рдирд╛ рд╡реЗрджрдирд╛ рднреЛрдЧрд▓реНрдпрд╛. рддреНрдпрд╛рдореБрд│реЗ рдпрд╛ рдЧрд░рд┐рдм рд░реБрдЧреНрдгрд╛рдВрдиреАрд╣реА рд╡реЗрджрдирд╛ рднреЛрдЧрд▓реНрдпрд╛рдЪ рдкрд╛рд╣рд┐рдЬреЗрдд рд╣рд╛ рдпрд╛ рд╣реЙрд╕реНрдкрд┐рдЯрд▓рдЪрд╛ рд╣рдЯреНрдЯ рд╣реЛрддрд╛.
    рдпрд╛ рд╕рдВрд╕реНрдереЗрдХрдбреЗ рдЕрд╕рд▓реЗрд▓реНрдпрд╛ рд░реБрдЧреНрдгрд╡рд╛рд╣рд┐рдХреЗрдЪрд╛ рдЙрдкрдпреЛрдЧ рд╣рд╛ рд░реБрдЧреНрдгрд╛рдВрд╕рд╛рдареА рдирд╛рд╣реА рддрд░ рд╕рдВрд╕реНрдереЗрддрд▓реНрдпрд╛ рдирдирдирд╛ рдЗрдХрдбреВрди рддрд┐рдХрдбреЗ рдиреЗрдгреНрдпрд╛рд╕рд╛рдареА рд╣реЛрдд рдЕрд╕реЗ. рдпрд╛ рд╕рдВрд╕реНрдереЗрдХрдбреВрди рд░реЛрдЬ рд╣рдЬрд╛рд░реЛ рдЧрд░рд┐рдВрдмрд╛рдирд╛ рдореЛрдлрдд рдЬреЗрд╡рдг рджрд┐рд▓рдВ рдЬрд╛рдд рдЕрд╕реЗ рд╣рд╛ рджрд╛рд╡рд╛рд╣реА рдбреЙ. рдЪрдЯрд░реНрдЬреА рдпрд╛рдВрдиреА рдЦреЛрдбреВрди рдХрд╛рдврд▓рд╛рдп.рд╕рдВрд╕реНрдереЗрдордзреНрдпреЗ рд░реЛрдЬ рдЬрд╛рд╕реНрддреАрдд рдЬрд╛рд╕реНрдд 300 рд▓реЛрдХрд╛рдВрдирд╛рдЪ рдЬреЗрд╡рдг рджрд┐рд▓рдВ рдЬрд╛рдд рд╣реЛрддрдВ рдЖрдгрд┐ рд╣реЗ рдЬреЗрд╡рдг рджреЗрдЦреАрд▓ рдЬреНрдпрд╛ рдЧрд░рд┐рдм рдЦреНрд░рд┐рд╢реНрдЪрди рд╡реНрдпрдХреНрддреАрдВрдХрдбреЗ рдпрд╛ рд╕рдВрд╕реНрдереЗрдирдВ рджрд┐рд▓реЗрд▓рдВ рдлреБрдб рдХрд╛рд░реНрдб рд╣реЛрддрдВ рдЕрд╢рд╛рдЪ рдордВрдбрд│реАрдВрдирд╛ рдорд┐рд│рдд рдЕрд╕реЗ рдЕрд╕рд╛ рдЧреМрдкреНрдпрд╕реНрдлреЛрдЯрд╣реА рдЪрдЯрд░реНрдЬреА рдпрд╛рдВрдиреА рдЖрдкрд▓реНрдпрд╛ рдкреБрд╕реНрддрдХрд╛рдд рдХреЗрд▓рд╛рдп.
    рдорджрд░ рддреЗрд░реЗрд╕рд╛рдВрдиреА рдЬрдЧрднрд░ рдЖрдкрд▓реНрдпрд╛ рд╕рдВрд╕реНрдерд╛рдВрдЪрдВ рдЬрд╛рд│рдВ рдЙрднрд╛рд░рд▓рдВ. рдЬрдЧрднрд░рд╛рддреВрди рджреЗрдгрдЧреАрдЪреНрдпрд╛ рд╕реНрд╡рд░реБрдкрд╛рдд рдЖрд▓реЗрд▓реА рдкреИрд╢рд╛рдЪреА рдЧрдВрдЧрд╛ рддреЗрд░реЗрд╕рд╛рдВрдЪреНрдпрд╛ рд╡реНрд╣реЕрдЯрд┐рдХрдирдордзрд▓реНрдпрд╛ рдмрдБрдХреЗрдд рд▓реБрдкреНрдд рд╣реЛрдд рдЕрд╕реЗ, рднрд╛рд░рддреАрдп рдХрд╛рдпрджреНрдпрд╛рдиреБрд╕рд╛рд░ рдЖрд╡рд╢реНрдпрдХ рдЕрд╕рд▓реЗрд▓реНрдпрд╛ рд╕рдВрдкрддреНрддреАрдЪрд╛ рдЕрдкрд╡рд╛рдж рд╡рдЧрд│рддрд╛ рдЖрдкрд▓реНрдпрд╛ рд╕рдВрдкрддреНрддреАрдЪреНрдпрд╛ рдорд┐рд│рдХрддреАрдЪрд╛ рдХреЛрдгрддрд╛рд╣реА рддрдкрд╢реАрд▓ рддреЗрд░реЗрд╕рд╛ рдпрд╛рдВрдиреА рдЬрд╛рд╣реАрд░ рдХреЗрд▓рд╛ рдирд╛рд╣реА. рдорд┐рд╢рдирд░реАрд▓рд╛ рдорд┐рд│рд╛рд▓реЗрд▓реА рдХреЗрд╡рд│ рд╕рд╛рдд рдЯрдХреНрдХреЗ рд░рдХреНрдХрдо рд╣реА рдЧрд░рд┐рдмрд╛рдВрд╕рд╛рдареА рд╡рд╛рдкрд░рд▓реА рдЬрд╛рдд рдЕрд╕реЗ рдЕрд╕рд╛ рджрд╛рд╡рд╛ рд╕реНрдЯреЗрд░реНрди рдпрд╛ рдЬрд░реНрдорди рдорд╛рд╕рд┐рдХрд╛рдирдВ 1991 рдордзреНрдпреЗ рдХреЗрд▓рд╛ рд╣реЛрддрд╛. 1965 рдкрд╛рд╕реВрди рдорд┐рд╢рдирд░реА рдСрдл рдЪреЕрд░рд┐рдЯрд┐рдЬ рд╕рдВрд╕реНрдереЗрдЪреЗ рдЖрд░реНрдерд┐рдХ рд╡реНрдпрд╡рд╣рд╛рд░ рдкреЛрдкрдирдВ рдЖрдкрд▓реНрдпрд╛ рдкрдВрдЦрд╛рдЦрд╛рд▓реА рдШреЗрддрд▓реЗ. рдорджрд░ рддреЗрд░реЗрд╕рд╛ рдпрд╛рдВрдЪреНрдпрд╛ рдореГрддреНрдпреВрдирдВрддрд░ рд╣реА рдкрдХрдб рдЖрдгрдЦреА рдШрдЯреНрдЯ рдЭрд╛рд▓реАрдп.
    рдЬрдЧрднрд░рд╛рддрд▓реЗ рд▓реБрдЯрд╛рд░реБ, рд╣реБрдХреВрдорд╢рд╛рд╣рд╛, рдШреЛрдЯрд╛рд│реЗрдмрд╛рдЬ рдЕрд╢реА рдУрд╡рд╛рд│реВрди рдЯрд╛рдХрдгрд╛рд░реА рдордВрдбрд│реА рдпрд╛ рд╕рдВрдд рдорджрд░ рддреЗрд░реЗрд╕рд╛рдВрдЪреЗ рд╕рд╡рдВрдЧрдбреА рд╣реЛрддреА. 1971 рддреЗ 86 рдпрд╛ рдХрд╛рд│рд╛рдд рд╣реИрддреАрдЪреЗ рд╣реБрдХрдорд╢рд╛рд╣ рдЕрд╕рд▓реЗрд▓реЗ рдЬреАрди рдХреНрд▓рд╛рдКрдб рдбреВрд╡рд▓реАрдпреЗ рдпрд╛рдВрдиреА рддреНрдпрд╛рдВрдЪрд╛ рд░рд╛рдЬрдХреАрдп рд╕рдиреНрдорд╛рди рдХреЗрд▓рд╛. рдЬреНрдпрд╛ рд╡реНрдпрдХреНрддреАрдирдВ рд╣реИрддреАрдЪрдВ рднрд╡рд┐рд╖реНрдп рдирд╛рд╕рд╡рд▓рдВ. рдЧрд░рд┐рдмрд╛рдВрд░ рдкреНрд░рдЪрдВрдб рдЖрддреНрдпрд╛рдЪрд╛рд░ рдХреЗрд▓реА рддреНрдпрд╛рдЪреА рдпрд╛ рдХрдирд╡рд╛рд│реВ рдЯреЗрд░реЗрд╕рд╛рдВрдиреА рддреЛрдВрдб рдлрд╛рдЯреЗрдкрд░реНрдпрдВрдд рд╕реНрддреВрддреА рдХреЗрд▓реА. рдпрд╛ рд╣реБрдХрдорд╢рд╛рд╣рдХрдбреВрди рдорд┐рд│рдгрд╛рд░реА рднрд▓реАрдореЛрдареА рджреЗрдгрдЧреА рд╣реЗрдЪ рдпрд╛ рдкреНрд░рд╢рдВрд╕реЗрдЪрдВ рдХрд╛рд░рдг рд╣реЛрддрдВ.
    рдЪрд╛рд░реНрд▓реНрд╕ рдХрд┐рдЯреАрдВрдЧ рдпрд╛ рдЕрдореЗрд░рд┐рдХрди рдЙрджреНрдпреЛрдЧрдкрддреАрдирдВ 1980 рдЪреНрдпрд╛ рджрд╢рдХрд╛рдд ‘рдХрд┐рдЯреАрдВрдЧ рд╕реЗрд╡реНрд╣рд┐рдВрдЧ рдЕреЕрдгреНрдб рд▓реЛрдиреНрд╕’рд╣реА рдХрдВрдкрдиреА рдХрд╛рдврд▓реА рд╣реЛрддреА. рдпрд╛ рдХрдВрдкрдиреАрдд рдЕрдореЗрд░рд┐рдХреЗрдд рд╣рдЬрд╛рд░реЛ рд╕рд╛рдорд╛рдиреНрдп рдирд╛рдЧрд░рд┐рдХ рдЬреНрдпрд╛рдкреИрдХреА рдЕрдиреЗрдХ рдЬрдг рдкреЗрдиреНрд╢рдирд░ рд╣реЛрддреА рддреНрдпрд╛рдВрдиреА рдЧреБрдВрддрд╡рдгреВрдХ рдХреЗрд▓реА. рдЕрдореЗрд░рд┐рдХреЗрддрд▓реНрдпрд╛ рдЖрдо рдЖрджрдореАрдЪрд╛ рд╣рд╛ рдкреИрд╕рд╛ рдХрд┐рдЯреАрдВрдЧрдирдВ рдмреБрдбрд╡рд▓рд╛. рдкрдг рддреЗрд░реЗрд╕рд╛рдВрдиреА рддреНрдпрд╛рд▓рд╛ рдЪрд╛рдВрдЧрд▓реНрдпрд╛ рдЪрд╛рд░рд┐рддреНрд░реНрдпрд╛рдЪрдВ рдкреНрд░рдорд╛рдгрдкрддреНрд░ рдмрд╣рд╛рд▓ рдХреЗрд▓рдВ. ”рдХрд┐рдЯреАрдВрдЧ рд╣реЗ рд╕рдЬреНрдЬрди рдЧреГрд╣рд╕реНрде рдЖрд╣реЗрдд рддреНрдпрд╛рдВрдЪреНрдпрд╛рд╡рд░реАрд▓ рдЦрдЯрд▓реНрдпрд╛рдЪрд╛ рдирд┐рд╡рд╛рдбрд╛ рдХрд░рддрд╛рдирд╛ рджрдпрд╛рд│реВрдкрдгрд╛ рджрд╛рдЦрд╡рд╛ “рдЕрд╢реА рд╡рд┐рдирдВрддреА рдХрд░рдгрд╛рд░рдВ рдкрддреНрд░ рддреЗрд░реЗрд╕рд╛рдВрдиреА рдпрд╛ рдЦрдЯрд▓реНрдпрд╛рдЪреА рд╕реБрдирд╛рд╡рдгреА рдХрд░рдгрд╛рд▒реНрдпрд╛ рдиреНрдпрд╛рдпрд╛рдзрд┐рд╢рд╛рдВрдирд╛ рдкрд╛рдард╡рд▓рдВ рдХрд╛рд░рдг рдХрд┐рдЯреАрдВрдЧ рдпрд╛рдВрдиреА рддреЗрд░реЗрд╕рд╛ рдпрд╛рдВрдЪреНрдпрд╛ рд╕рдВрд╕реНрдереЗрд▓рд╛ 1 рдорд┐рд▓рд┐рдпрди рдбреЙрд▓рд░рдЪреА рджреЗрдгрдЧреА рджрд┐рд▓реА рд╣реЛрддреА. рд╕реБрджреИрд╡рд╛рдирдВ рдЕрдореЗрд░рд┐рдХрди рдиреНрдпрд╛рдпрд╛рдзрд┐рд╢рд╛рдВрд╡рд░ рддреЗрд░реЗрд╕рд╛рдВрдЪрдВ рд╕рд╛рдорд╛рдЬрд┐рдХ рд╕реНрдЯреЗрдЯрд╕, рдиреЛрдмреЗрд▓рд╕рд╣ рдЬрдЧрднрд░рд╛рддрд▓реЗ рддреНрдпрд╛рдВрдирд╛ рдорд┐рд│рд╛рд▓реЗрд▓реЗ рдкреБрд░рд╕реНрдХрд╛рд░ рдпрд╛рдЪрд╛ рдкрд░рд┐рдгрд╛рдо рдЭрд╛рд▓рд╛ рдирд╛рд╣реА. рддреНрдпрд╛рдВрдиреА рдХрдЯреАрдВрдЧ рдпрд╛рдВрдирд╛ резреж рд╡рд░реНрд╖рд╛рдВрдЪреА рд╢рд┐рдХреНрд╖рд╛ рджрд┐рд▓реА. рдпрд╛ рдЦрдЯрд▓реНрдпрд╛рддрд▓реНрдпрд╛ рдПрдХрд╛ рдЕреЕрдЯрд░реНрдиреА рдЬрдирд░рд▓ рдпрд╛рдВрдиреА рддреЗрд░реЗрд╕рд╛рдВрдирд╛ рдкрддреНрд░ рдкрд╛рдард╡рд▓рдВ. рдпрд╛ рдкрддреНрд░рд╛рдд, “рдХрд┐рдЯреАрдВрдЧ рдпрд╛рдВрдиреА рдХрд╖реНрдЯрдХрд▒реНрдпрд╛рдВрдЪрд╛ рдкреИрд╕рд╛ рд╣рдбрдк рдХреЗрд▓рд╛ рдЖрд╣реЗ. рдЕрд╕рд╛ рд╣рд░рд╛рдорд╛рдЪрд╛ рдкреИрд╕рд╛ рджреЗрдгрдЧреА рдореНрд╣рдгреВрди рддреБрдореНрд╣реА рд╕реНрд╡рд┐рдХрд╛рд░рд▓рд╛рдп. рддреНрдпрд╛рдореБрд│реЗ рдПрдХ рдЙрддреНрддрдо рдзрд░реНрдо рдкреНрд░рдЪрд╛рд░рд┐рдХрд╛ рдпрд╛ рдирд╛рддреНрдпрд╛рдирдВ рддреБрдореНрд╣реА рд╣рд╛ рдкреИрд╕рд╛ рдкрд░рдд рдХрд░рд╛” рдЕрд╢реА рдорд╛рдЧрдгреА рдХреЗрд▓реА.рдкрдг рдЯреЗрд░реЗрд╕рд╛ рдпрд╛рдВрдиреА рдпрд╛ рдкрддреНрд░рд╛рд▓рд╛ рдХрдзреАрд╣реА рдЙрддреНрддрд░ рджрд┐рд▓рдВ рдирд╛рд╣реА.
    рдЕрдлреНрд░рд┐рдХрди рдирд╛рдЧрд░рд┐рдХрд╛рдВрдиреА рдХрдВрдбреЛрдо рд╡рд╛рдкрд░рдгреНрдпрд╛рд▓рд╛ рддреЗрд░реЗрд╕рд╛рдВрдиреА рд╡рд┐рд░реЛрдз рдХреЗрд▓рд╛. 1979 рдордзреНрдпреЗ рддреЗрд░реЗрд╕рд╛рдВрдирд╛ рдиреЛрдмреЗрд▓ рдкреБрд░рд╕реНрдХрд╛рд░ рдорд┐рд│рд╛рд▓рд╛. рддреНрдпрд╛рд╡реЗрд│реА рддреНрдпрд╛рдВрдиреА рдЧрд░реНрднрдкрд╛рдд рд╣реА рдЬрдЧрд╛рддрд▓реА рд╕рд░реНрд╡рд╛рдд рд╡рд┐рдирд╛рд╢рдХрд╛рд░реА рдЧреЛрд╖реНрдЯ рдЖрд╣реЗ рдЕрд╕рдВ рдордд рд╡реНрдпрдХреНрдд рдХреЗрд▓рдВ. рдЖрдпрд░реНрд▓рдВрдбрдордзреНрдпреЗ 1995 рд╕рд╛рд▓реА рдШрдЯрд╕реНрдлреЛрдЯ рдЖрдгрд┐ рдкреБрдирд░реНрд╡рд┐рд╡рд╛рд╣рд╛рд╡рд░рдЪреА рдмрдВрджреА рдЙрдард╡рдгреНрдпрд╛рд╕рд╛рдареА рдорддрджрд╛рди рдЭрд╛рд▓рдВ. рддреНрдпрд╛рд╡реЗрд│реА рддреЗрд░реЗрд╕рд╛рдВрдиреА рдпрд╛ рдХрд▓реНрдкрдиреЗрд▓рд╛ рдЬрд╛рд╣реАрд░ рд╡рд┐рд░реЛрдз рдХреЗрд▓рд╛. 1989 рдордзреНрдпреЗ рдЖрдВрддрд░рд░рд╛рд╖реНрдЯреНрд░реАрдп рдЖрд░реЛрдЧреНрдп рд╕рдВрдШрдиреЗрдирдВ рддреНрдпрд╛рдВрдЪрд╛ рд╕рдиреНрдорд╛рди рдХреЗрд▓рд╛. рддреНрдпрд╛рд╡реЗрд│реА рддреЗрд░реЗрд╕рд╛рдВрдиреА рдПрдбрд╕рдЪрдВ рд╡рд░реНрдгрди ‘рдЕрдпреЛрдЧреНрдп рд▓реИрдВрдЧрд┐рдХ рд╕рдВрдмрдВрдзрд╛рдВрдмрджреНрджрд▓ рдорд┐рд│рд╛рд▓реЗрд▓реА рд╢рд┐рдХреНрд╖рд╛’ рдЕрд╕рдВ рдХреЗрд▓рдВ. 1975 рдордзреНрдпреЗ рдЗрдВрджрд┐рд░рд╛ рдЧрд╛рдВрдзреА рдпрд╛рдВрдиреА рджреЗрд╢рд╛рд╡рд░ рдЖрдгреАрдмрд╛рдгреА рд▓рд╛рджрд▓реА.рддреНрдпрд╛рд╛рд╡реЗрд│реА рдпрд╛ рдЖрдгрд┐рдмрд╛рдгреАрдореБрд│реЗ рд╕рдВрдк рдмрдВрдж рдЭрд╛рд▓реЗ рдЖрд╣реЗрдд. рд▓реЛрдХрд╛рдВрдЪреНрдпрд╛ рдиреЛрдХрд▒реНрдпрд╛ рд╡рд╛рдврд▓реНрдпрд╛рдд. рддреНрдпрд╛рдореБрд│реЗ рд▓реЛрдХрдВ рдЖрдирдВрджреА рдЖрд╣реЗрдд рдЕрд╕рдВ рд╕рд╛рдВрдЧреВрди рддреЗрд░реЗрд╕рд╛рдВрдиреА рднрд╛рд░рддреАрдп рд▓реЛрдХрд╢рд╛рд╣реАрдЪрд╛ рдЖрд╡рд╛рдЬ рджрд╛рдмрдгрд╛рд▒реНрдпрд╛ рдпрд╛ рдХрд╛рд│реНрдпрд╛рдХреБрдЯреНрдЯ рдкрд░реНрд╡рд╛рдЪрдВ рд╕реНрд╡рд╛рдЧрдд рдХреЗрд▓рдВ.
    1984 рдордзреНрдпреЗ рднреЛрдкрд╛рд│рдордзреНрдпреЗ рд╡рд╛рдпреВ рджреБрд░реНрдШрдЯрдирд╛ рдШрдбрд▓реА. рднреЛрдкрд╛рд│рдордзреНрдпреЗ рд░рд╛рд╣рдгрд╛рд░реА рд╣рдЬрд╛рд░реЛ рдордВрдбрд│реА рд░рд╛рддреНрд░реАрдЪреНрдпрд╛ рдЭреЛрдкреЗрдд рдЧреЗрд▓реА. рдЕрдиреЗрдХ рдЬрдг рдХрд╛рдпрдордЪреА рдЕрдкрдВрдЧ рдЭрд╛рд▓реА. рдпрд╛ рдШрдЯрдиреЗрдирдВрддрд░ рддреЗрд░реЗрд╕рд╛ рддрд╛рддреНрдХрд╛рд│ рднреЛрдкрд╛рд│рдордзреНрдпреЗ рдкреЛрд╣рдЪрд▓реНрдпрд╛. рджреБрд░реНрдШрдЯрдирд╛рдЧреНрд░рд╕реНрддрд╛рдВрдирд╛ рдорджрдд рдХрд░рд╛рд╡реА рд╣рд╛ рддреНрдпрд╛рдВрдЪрд╛ рд╣реЗрддреВ рдирд╡реНрд╣рддрд╛. рддрд░ рдпрд╛ рджреБрд░реНрдШрдЯрдиреЗрд▓рд╛ рдЬрдмрд╛рдмрджрд╛рд░ рдЕрд╕рд▓реЗрд▓рд╛ рдпреБрдирд┐рдпрди рдХрд╛рд░реНрдмрд╛рдИрдб рдпрд╛ рдХрдВрдкрдиреАрдЪреНрдпрд╛ рд╡реНрдпрд╡рд╕реНрдерд╛рдкрдирд╛рд▓рд╛ рдорд╛рдл рдХрд░рд╛рд╡рдВ рдЕрд╢реА рдорд╛рдЧрдгреА рддреЗрд░реЗрд╕рд╛ рдпрд╛рдВрдиреА рдХреЗрд▓реА. рд╢реЗрд╡рдЯреА рддреЗрд░реЗрд╕рд╛рдВрдирд╛ рд╣рд╡рдВ рд╣реЛрддрдВ рддреЗрдЪ рдЭрд╛рд▓рдВ. рдХрдВрдкрдиреАрдЪрд╛ рдкреНрд░рдореБрдЦ рд╡реЙрд░реЗрди рдПрдВрдбрд░рд╕рдирд▓рд╛ рдЕрд░реНрдЬреБрди рд╕рд┐рдВрд╣-рд░рд╛рдЬреАрд╡ рдЧрд╛рдВрдзреА рдЬреЛрдбреАрдирдВ рдЕрдореЗрд░рд┐рдХрдд рдЬрд╛рдК рджрд┐рд▓рдВ. рдПрдВрдбрд░рд╕рдирдирдВ рдЖрдкрд▓рдВ рдЙрд░рд▓реЗрд▓рдВ рдЖрдпреБрд╖реНрдп рдЕрдореЗрд░рд┐рдХреЗрдд рд╕реБрдЦрд╛рдирдВ рдШрд╛рд▓рд╡рд▓рдВ.рднрд╛рд░рдд рд╕рд░рдХрд╛рд░рд▓рд╛ рдПрдВрдбрд░рд╕рдирд▓рд╛ рд╢рд┐рдХреНрд╖рд╛ рджреЗрдгрдВ рддрд░ рд╕реЛрдбрд╛рдЪ рддреНрдпрд╛рдЪреНрдпрд╛рд╡рд░рдЪрд╛ рдЦрдЯрд▓рд╛рд╣реА рд╡реНрдпрд╡рд╕реНрдерд┐рддрдкрдгреЗ рдЪрд╛рд▓рд╡рддрд╛ рдЖрд▓рд╛ рдирд╛рд╣реА.1984 рдЪреНрдпрд╛ 13 рд╡рд░реНрд╖ рдЖрдзреА 1971 рд╕рд╛рд▓реАрд╣реА рдпрд╛ рдмрд╛рдИрдВрдиреА рдЕрд╕рд╛рдЪ рд╕рдВрддрд╛рдкрдЬрдирдХ рдкреНрд░рдХрд╛рд░ рдХреЗрд▓рд╛ рд╣реЛрддрд╛. рдмрд╛рдВрдЧреНрд▓рд╛рджреЗрд╢ рдпреБрджреНрдзрд╛рдирдВрддрд░ рд▓рдЧреЗрдЪ рддреНрдпрд╛рдВрдиреА рдврд╛рдХреНрдпрд╛рд▓рд╛ рднреЗрдЯ рджрд┐рд▓реА.рддреНрдпрд╛рдВрдирд╛ рдкрд╛рдХрд┐рд╕реНрддрд╛рдиреА рд▓рд╖реНрдХрд░рд╛рдЪреНрдпрд╛ рдЫрд╛рд╡рдгреАрдд рдХрд╛рд╣реА рд╣рдЬрд╛рд░ рдЕрдиреНрдпрд╛рдпрдЧреНрд░рд╕реНрдд рдорд╣рд┐рд▓рд╛ рдЖрдврд│рд▓реНрдпрд╛. рдпрд╛ рдорд╣рд┐рд▓рд╛рдВрдиреА рдХрдкрдбреНрдпрд╛рдВрдЪрд╛ рдлрд╛рд╕ рдШреЗрдКрди рдЖрддреНрдорд╣рддреНрдпрд╛ рдХрд░реБ рдирдпреЗ рдореНрд╣рдгреВрди рддреНрдпрд╛рдВрдирд╛ рдирдЧреНрди рдареЗрд╡рдгреНрдпрд╛рдд рдЖрд▓рдВ рд╣реЛрддрдВ. рдЕрд╢рд╛ рдорд╣рд┐рд▓рд╛рдВрдирд╛рд╣реА рдЧрд░реНрднрдкрд╛рдд рдХрд░рд╛рдпрд▓рд╛ рддреЗрд░реЗрд╕рд╛рдВрдЪрд╛ рд╡рд┐рд░реЛрдз рдХреЗрд▓рд╛рдп. рд╣реЗ рдорд╛рддреГрддреНрд╡ рджреЗрд╡рд╛рдЪрд╛ рдкреНрд░рд╕рд╛рдж рдЖрд╣реЗ рдЕрд╢реА рддреЗрд░реЗрд╕рд╛рдВрдЪрд╛ рднреВрдорд┐рдХрд╛ рд╣реЛрддреА.
    рдЦреНрд░рд┐рд╕реНрддреЛрдлрд░ рд╣рд┐рдЪреЗрдиреНрд╕ рдпрд╛ рдкрддреНрд░рдХрд╛рд░рд╛рдирдВ рдорджрд░ рддреЗрд░реЗрд╕рд╛рдВрдЪреНрдпрд╛ рдЖрдпреБрд╖реНрдпрд╛рд╡рд░ рдЖрдзреА рд▓рдШреБрдкрдЯ рдмрдирд╡рд▓рд╛ рдЖрдгрд┐ рдирдВрддрд░ рдкреБрд╕реНрддрдХ рд▓рд┐рд╣рд▓рдВ. рд╣рд┐рдЪреЗрдиреНрд╕ рддреЗрд░реЗрд╕рд╛рдВрдЪрдВ рд╡рд░реНрдгрди рд╣реЗ рдлреЕрдиреЗрдЯрд┐рдХ, рдлрдВрдбрд╛рдореЗрдВрдЯрд╛рд▓рд┐рд╕реНрдЯ рдЖрдгрд┐ рдлреНрд░реЙрдб рдЕрд╕рдВрдЪ рдХрд░рддрд╛рдд. ” рдпрд╛ рдмрд╛рдИрд▓рд╛ рд╕рдВрддрдкрдж рджрд┐рд▓рдВ рддрд░ рдЧрд░реАрдм рдЖрдгрд┐ рдЖрдЬрд╛рд▒реНрдпрд╛рдВрдЪреА рд╕рдВрдЦреНрдпрд╛ рд╡рд╛рдвреЗрд▓. рддреНрдпрд╛рдЪрдВ рд╕рдВрддрдкрдж рдореНрд╣рдгрдЬреЗ рдХреЕрдерд▓рд┐рдХ рдЪрд░реНрдЪрдирдВ рдЕрдВрдзрд╢реНрд░рджреНрдзрд╛ рдЖрдгрд┐ рджрд┐рдЦрд╛рд╡реВрдкрдгрд╛рдкреБрдвреЗ рдкрддреНрдХрд╛рд░рд▓реЗрд▓реА рд╢рд░рдгрд╛рдЧрддреА рдЖрд╣реЗ.” рдЕрд╕рдВрд╣реА рд╣рд┐рдЪреЗрдиреНрд╕ рдпрд╛рдВрдиреА рд╕рд╛рдВрдЧрд┐рддрд▓рдВрдп.
    Hell’s Angel рдпрд╛ рд╣рд┐рдЪреЗрдиреНрд╕ рдпрд╛рдВрдиреА рдмрдирд╡рд▓реЗрд▓реНрдпрд╛ рд▓рдШреБрдкрдЯрд╛рдордзреНрдпреЗ рдорджрд░ рддреЗрд░реЗрд╕рд╛рдВрдиреА рдЬреЗ рдХрд╛рдо рдЖрдпреБрд╖реНрдпрднрд░ рдкреНрд░рд╛рдорд╛рдгрд┐рдХрдкрдгреЗ рдХреЗрд▓рдВ рддреНрдпрд╛ рдзрд░реНрдорд╛рдВрддрд░рдгрд╛рдЪреНрдпрд╛ рдХрд╛рдорд╛рд╡рд░ рдкреНрд░рдХрд╛рд╢ рдЯрд╛рдХрд▓рд╛рдп. рдЬреАрд╡рджрд╛рдирд╛рдкреЗрдХреНрд╖рд╛ рдореГрддреНрдпреВрджрд╛рди рд╣реЗрдЪ рддреЗрд░реЗрд╕рд╛рдВрдЪрдВ рдорд┐рд╢рди рд╣реЛрддрдВ. рд░реБрдЧреНрдгрд╛рдВрдирд╛ рдЬрд┐рддрдХрд╛ рдЬрд╛рд╕реНрдд рддреНрд░рд╛рд╕ рд╣реЛрдИрд▓ рддрд┐рддрдХреЗ рддреЗ рдпреЗрд╢реБрдЪреНрдпрд╛ рдЬрд╡рд│ рдЬрд╛рддреАрд▓ рдЕрд╢реА рддреЗрд░реЗрд╕рд╛рдВрдЪреА рд╢реНрд░рджреНрдзрд╛. рдЬреНрдпрд╛рдВрдЪрдВ рдорд░рдг рджрд╛рд░рд╛рд╢реА рдпреЗрдКрди рдареЗрдкрд▓рдВрдп рдЕрд╢рд╛ рдЖрдкрд▓реНрдпрд╛ рд╣реЙрд╕реНрдкрд┐рдЯрд▓рдордзрд▓реНрдпрд╛ рдЧрд░рд┐рдм, рдЕрд╕рд╛рд╣реНрдп рдЖрдгрд┐ рдЖрдЬрд╛рд░рдкрдгрд╛рдореБрд│реЗ рдЬрд░реНрдЬрд░ рдЭрд╛рд▓реЗрд▓реНрдпрд╛ рдордВрдбрд│реАрдВрдирд╛ рдмрд╛рдкреНрддрд┐рд╕реНрдорд╛ рджреЗрдКрди рддреНрдпрд╛рдВрдирд╛ рдЦреНрд░рд┐рд╢реНрдЪрди рдзрд░реНрдорд╛рдЪреА рджреАрдХреНрд╖рд╛ рджреЗрдгреНрдпрд╛рдЪрдВ рдХрд╛рдо рддреЗрд░реЗрд╕рд╛ рдЖрдгрд┐ рддреНрдпрд╛рдВрдЪреА рдзрд░реНрдордкреНрд░рдЪрд╛рд░рдХ рдордВрдбрд│реА рдХрд░рдд рдЕрд╕рдд.
    рд╕рдВрдд рдорджрд░ рддреЗрд░реЗрд╕рд╛ рдЖрдгрд┐ рддреНрдпрд╛рдВрдЪреНрдпрд╛ рд╕рдВрд╕реНрдереЗрдирдВ рдЧреЗрд▓реНрдпрд╛ рд╕рд╣рд╛ рджрд╢рдХрд╛рдВрдЪреНрдпрд╛ рдХрд╛рд░реНрдпрд╛рдд рдХрд╛рдп рд╕рд╛рдзреНрдп рдХреЗрд▓рдВ ? рд▓реЛрдХрд╛рдВрдЪреНрдпрд╛ рд╡реЗрджрдирд╛ рддреЗрд░реЗрд╕рд╛рдВрдЪреНрдпрд╛ рдХрд╛рд░реНрдпрд╛рдореБрд│реЗ рдХрд╛рдбреАрдирдВрд╣реА рдХрдореА рдЭрд╛рд▓реНрдпрд╛ рдирд╛рд╣реАрдд. рднрд╛рд░рдд рд╕реЛрдбрд╛ рдХреЛрд▓рдХрд╛рддрд╛ рдпрд╛ рд╢рд╣рд░рд╛рдордзреНрдпреЗ рддрд░реА рддреЗрд░реЗрд╕рд╛рдВрдЪреНрдпрд╛ рдХрд╛рдорд╛рдореБрд│реЗ рдХрд╛рдп рд╕рдХрд╛рд░рд╛рддреНрдордХ рдмрджрд▓ рдЭрд╛рд▓рд╛ ? рдЙрд▓рдЯ рдХреЛрд▓рдХрд╛рддрд╛рдордзрд▓реНрдпрд╛ рдЧрд░рд┐рдмреАрдЪрд╛ рдЬрдЧрднрд░ рд╡реНрдпрд╛рдкрд╛рд░ рдХрд░реБрди рджреЗрд╢рд╛рддрд▓реНрдпрд╛ ‘рд╕рд┐рдЯреА рдСрдл рдЬреЙрдп’рдЪреА рдЬрдЧрднрд░ рдирдХрд╛рд░рд╛рддреНрдордХ рдЗрдореЗрдЬ рдмрдирд╡рдгреНрдпрд╛рдд рддреЗрд░реЗрд╕рд╛рдВрдЪрд╛ рдореЛрдард╛ рд╡рд╛рдЯрд╛ рдЖрд╣реЗ. рддреАрди рджрд╢рдХрд╛рдВрдЪреНрдпрд╛ рдорд╛рд░реНрдХреНрд╕рд╡рд╛рджреА рд░рд╛рдЬрд╡рдЯреАрдд рддреЗрд░реЗрд╕рд╛рдВрдЪреНрдпрд╛ рдХрд╛рд░реНрдпрд╛рдЪрд╛ рд╡рдЯрд╡реГрдХреНрд╖ рдЭрд╛рд▓рд╛. рддреНрдпрд╛рдЪ рдкрд░рд┐рдгрд╛рдо рддреЗрд░реЗрд╕рд╛рдВрдЪреНрдпрд╛ рдореГрддреНрдпреВрдирдВрддрд░рд╣реА рдЬрд╛рдгрд╡рддреЛрдп. рджреЗрд╢рднрд░рд╛рддрд▓реА рдкреНрд░рдореБрдЦ рд╢рд╣рд░рдВ рдФрджреНрдпреЛрдЧрд┐рдХрд░рдгрд╛рдЪреНрдпрд╛ рдпреБрдЧрд╛рдд рд╕реНрд╡рдд:рд▓рд╛ рдЕрдкрдбреЗрдЯ рдХрд░рдд рдЕрд╕рддрд╛рдирд╛ рдХреЛрд▓рдХрд╛рддрд╛ рд╢рд╣рд░ рд╣реЗ рддрд┐рд╕рд▒реНрдпрд╛ рдЬрдЧрд╛рддрд▓реНрдпрд╛ рд╡рд┐рд╢реНрд╡рд╛рддрдЪ рдЕрдбрдХреВрди рдкрдбрд▓рдВрдп.
    рдорджрд░ рддреЗрд░реЗрд╕рд╛ рдпрд╛рдВрдирд╛ рд╕рдВрддрдкрджрд╛рдЪрд╛ рджрд░реНрдЬрд╛ рджреЗрдгреНрдпрд╛рдЪреА рдкреНрд░рдХреНрд░рд┐рдпрд╛ рдШрд╛рдИрдирдВ рдХрд░рдгреНрдпрд╛рдд рдпреЗрддреАрдп. рдпрд╛рдЪрдВ рдХрд╛рд░рдг рдореНрд╣рдгрдЬреЗ рдЦреНрд░рд┐рд╢реНрдЪрди рдзрд░реНрдордкреНрд░рд╕рд╛рд░рд╛рдЪреНрдпрд╛ рджреГрд╖реНрдЯреАрдирдВ рдЕрд╕рд▓реЗрд▓рдВ рднрд╛рд░рддрд╛рдЪрдВ рдорд╣рддреНрд╡ рдЖрд╣реЗ. рдорджрд░ рддреЗрд░реЗрд╕рд╛рдВрдЪреНрдпрд╛ рдХрд╛рд░рдХреАрд░реНрджреАрдд рджреЗрд╢рд╛рддрд▓реНрдпрд╛ рдЕрдиреЗрдХ рднрд╛рдЧрд╛рдд рдЦреНрд░рд┐рд╕реНрддреА рдорд┐рд╢рдирд▒реНрдпрд╛рдВрдЪрдВ рдЬрд╛рд│рдВ рд╡рд╛рдврд▓рдВ.рдИрд╢рд╛рдиреНрдп рднрд╛рд░рддрд╛рдордзреНрдпреЗ рддреНрдпрд╛рдВрдЪреА рд╕рдВрдЦреНрдпрд╛ рд╡рд╛рдврд▓реА. рдирд╛рдЧрд╛рд▓рдБрдбрдордзреНрдпреЗ рддрд░ рдЖрдЬ 98 рдЯрдХреНрдХреЗ рдЦреНрд░рд┐рд╢реНрдЪрди рдЖрд╣реЗрдд. рдЦреНрд░рд┐рд╢реНрдЪрди рдзрд░реНрдорд╛рдЪрдВ рдЬрд╛рд│рдВ рднрд╛рд░рддрд╛рдордзреНрдпреЗ рд╡рд╛рдврд╡рдгреНрдпрд╛рдЪрдВ рдХрд╛рдо рдорджрд░ рддреЗрд░реЗрд╕рд╛рдВрдиреА рдЖрдпреБрд╖реНрдпрднрд░ рдХреЗрд▓рдВ. рдЖрдкрд▓реНрдпрд╛ рд╕рдВрд╕реНрдереЗрд▓рд╛ рдорд┐рд│рдгрд╛рд░рд╛ рдкреИрд╕рд╛, рдЖрдкрд▓реА рд╕рд╛рдорд╛рдЬрд┐рдХ рдкреНрд░рддрд┐рд╖реНрдард╛ рдпрд╛рдЪ рдХрд╛рдорд╛рд╕рд╛рдареА рддреНрдпрд╛рдВрдиреА рд╡рд╛рдкрд░рд▓реА. рддреНрдпрд╛рдореБрд│реЗрдЪ рдорджрд░ рддреЗрд░реЗрд╕рд╛ рдпрд╛ рд╕реНрд╡рддрдВрддреНрд░ рднрд╛рд░рддрд╛рдордзрд▓реНрдпрд╛ рдзрд╛рд░реНрдорд┐рдХ рд╕рд╛рдореНрд░рд╛рдЬреНрдпрд╡рд╛рджреА рдард░рддрд╛рдд. рдзрд░реНрдордкреНрд░рд╕рд╛рд░рд╕рд╛рдареА рддреНрдпрд╛рдВрдиреА рдХреЗрд▓реЗрд▓реНрдпрд╛ рдХрд╛рд░реНрдпрд╛рдмрджреНрджрд▓рдЪ рддреНрдпрд╛рдВрдирд╛ рд╕рдВрддрдкрдж рджреЗрдгреНрдпрд╛рдд рдпреЗрддрдВрдп.

  7. Agree. If the Christian faith ( or any faith for that matter ) believes that only scientifically proven miracles are prerequisites for being canonized as a saint, then I dont think Mother Teresa was a Saint given the narrow definition. But if a saint is someone who inspires life, belief and brings comfort by sustained selfless sacrifice for the betterment of significant number of people,then she is St.Teresa.

    1. I too think the same way. Thanks to the powerful and rich resources of Roman Catholic Church, there are several unsung heroes and institutions who have been doing far greater exemplary work than the late Mother Teresa now Saint Teresa for the humanities but they don’t have the propaganda instinct and wherewithal of the R. C. Church and their work therefore remains hidden from the public at large.

Leave a Comment

Your email address will not be published. Required fields are marked *